|
|
|
|
Η Μονεμβασία, το «το περιώνυμον άστυ», ιδρύθηκε το 582/3 από Λάκωνες που εγκαταστάθηκαν μαζί με τον επίσκοπο τους στο δύσβατο βράχο εξαιτίας των αβαροσλαβικών επδρομών. Η πόλη άντλησε το όνομα της από την στενή λωρίδα γης, τη «μονή έμβαση», που συνδέει τη χερσόνησο με τη λακωνική ακτή. |
|
|
|
|
|
|
|
Κατά τους μέσους βυζαντινούς χρόνους (9ος – 12ος αιώνας) εξελίχθηκε σε σημαντικό εμπορικό και ναυτικό σταθμό που προστατευόταν από «θεοφρούρητον κάστρον» Το 10ο αιώνα αποτέλεσε βάση του βυζαντινού στόλου. Το 12ο αιώνα ήταν μια ισχυρή πόλη με ικανή στρατιωτική δύναμη, που απέκρουσε τους Νορμανδούς. Στο α΄ μισό του 13ου αιώνα η επισκοπή της Μονεμβάσιας προήχθη σε μητροπολιτική έδρα. |
|
|
|
|
|
|
|
Το 1248 οι άρχοντες Μαμωνάς, Δαιμονογιάννης και Σοφιανός, παρέδωσαν την πόλη στον ηγεμόνα του φραγκικού πριγκιπάτου της Αχαΐας Γουλιέλμο Βιλλεαρδουίνο μετά από μακρά και επίπονη πολιορκία. Οι Μονεμβασιώτες που παρέμειναν πιστοί στο βυζαντινό αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο. |
|
|
|
|
|
|
|
Το 13ο και 14ο αιώνα η Μονεμβάσια, το λιμανάκι της βυζαντινής αυτοκρατορίας στην Πελοπόννησο, ευνοήθηκε και ενισχύθηκε από τους αυτοκράτορες με χρυσόβουλλα που παραχώρησαν σημαντικά εμπορικά προνόμια και φοροαπαλλαγές στην πόλη και τη μητρόπολή της. Οι Μονεμβασιώτες, σπουδαίοι ναυτικοί και έμποροι, επάνδρωσαν το βυζαντινό στόλο και ανέπτυξαν εμπορική δραστηριότητα στην ανατολική Μεσόγειο και την Μαύρη Θάλασσα, διακινώντας τα περίφημα προϊόντα της πόλης τους, όπως το λάδι και τον «μονεμβάσιον οίνον». |
|
|
|
|
|
|
|
Από το 1349 έως το 1460 η Μονεμβάσια υπαγόταν στο δεσποτάτο του Μορέως με έδρα τον Μύστρα, και οι δεσπότες ανανέωσαν με αργυρόβουλα τα προνόμια της. Στο πλαίσιο της εμφύλιας διαμάχης ανάμεσα στους Παλαιολόγους και τους Καντακουζηνούς, ο δεσπότης Θεοδώρος Α΄ Παλαιολόγος έκαμψε το 1391/2 την αντίσταση του άρχοντα της Μονεμβάσιας Μαμωνά και έγινε κυρίαρχος της πόλης. Το 1934 η πόλη παραδόθηκε για λίγους μήνες στους Τούρκους και επανήλθε με τη βοήθεια των Βενετών στην βυζαντινή κυριαρχία. Μετά την κατάλυση του δεσποτάτου του Μορέως από τους Τούρκους η Μονεμβάσια το 1460 αρχικά περιήλθε στον έλεγχο του Καταλανού πειρατή Lupo de Bertagna και λίγο αργότερα τέθηκε υπό την προστασία του πάππα Πίου Β΄. Το 1463 ο τελευταίος βυζαντινός άρχοντας της, ο Νικόλαος Παλαιολόγος, την παρέδωσε στους Βενετούς. Από τότε άρχισε μια μακρά περίοδος ξένης κυριαρχίας με διαδοχική εναλλαγή Βενετών (1463-1540 και 1690-1715) και Τούρκων (1540-1690 και 1715-1821). |
|
|
|
|
|
|
|
Στην περίοδο της ¶ Ενετοκρατίας (1463-1540) η Μονεμβασία άρχισε να παρακμάζει, καθώς έχασε ένα σημαντικό τμήμα της ενδοχώρας της, εξαιτίας τριών διαδοχικών βενετοτουρκικών πολέμων. Το 1540 παραδόθηκε με συνθήκη στους Τούρκους και μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της αναγκάσθηκε να μετοικήσει στις βενετοκρατούμενες περιοχές της Μεσογείου. Κατά την περίοδο της Α΄ Τουρκοκρατίας (1540-1690) η πόλη ήταν έδρα του καζά (διοικητική περιφέρεια) της Μονεμβάσιας και γνώρισε οικονομική ανάπτυξη και δημογραφική αύξηση. |
|
|
|
|
|
|
|
Η περίοδος της Β΄ Ενετοκρατίας (1690-1715) ήταν πολύ σύντομη και οι νέοι κυρίαρχοι δεν κατόρθωσαν να ανασυγκροτήσουν την πόλη. Το 1715 οι Βενετοί παρέδωσαν την πόλη στους Τούρκους και οι Μονεμβασιώτες σύρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, όπου απαγχονίστηκαν ή πωλήθηκαν ως σκλάβοι. |
|
|
|
|
|
|
|
Κατά την περίοδο της Β΄ Τουρκοκρατίας (1715-1821) η Μονεμβάσια ήταν η έδρα του ομώνυμου βιλαετίου (διοικητική περιφέρεια) και αποτέλεσε σημαντικό λιμάνι. Η αποτυχημένη εξέγερση, όμως, των Ελλήνων κατά των Τούρκων το 1770 είχε ως συνέπεια τη συρρίκνωση του χριστιανικού πληθυσμού της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής, καθώς οι κάτοικοι κατέφυγαν στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους και στη Μικρά Ασία. |
|
|
|
|
|
|
|
Στις 23 Ιουλίου 1821 η Μονεμβασία ήταν το πρώτο κάστρο της Πελοποννήσου που απελευθερώθηκε από τις ελληνικές επαναστατικές δυνάμεις. Στους μετεπαναστατικούς χρόνους ο εμφύλιος σπαραγμός ανάμεσα σε αντιμαχόμενες παρατάξεις για τον έλεγχο του κάστρου οδήγησε στην ερήμωση και την παρακμή της πόλης. Από το 1828 η Μονεμβάσια ακολούθησε ως τοπικό, επαρχιακό κέντρο την πορεία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Στις αρχές του 20ου αιώνα πολλοί κάτοικοι εγκατέλειψαν την Κάτω Πόλη για να εγκατασταθούν στον νέο οικισμό της Γέφυρας. |
|
|
|
|
|
|
|
Σήμερα η Μονεμβασία με τη φυσική ομορφιά της και τον ανεκτίμητο μνημειακό της πλούτο αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών. Η ¶νω Πόλη είναι ένας ανοιχτός αρχαιολογικός χώρος και η Κάτω Πόλη ένας ενεργός οικισμός, που έχει εξελιχθεί σε πασίγνωστο τουριστικό θέρετρο. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|